Aktif Öğrenme ve Teknikleri
14.404
AKTİF ÖĞRENME NEDİR?
Aktif öğrenme; öğrencinin kendi öğrenmesinin yönetim ve sorumluluğunu üzerine aldığı, zihinsel yeteneklerini kullanmaya zorlandığı bir öğrenme biçimi olarak tanımlanabilir.
Aktif öğrenme bireyin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerini dikkate alan, bireye çoklu öğrenme ve değerlendirme fırsatları sunan bir yaklaşımdır.
Kısacası aktif öğrenme öğrencilere öğrenme deneyimleri kazanmaları için fırsat sağlar.
AKVARYUM
Akvaryum, aktif öğrenme yöntem teknikleri arasında kabul edilmektedir. Ayrıca büyük gruplarla tartışma tekniklerinden biridir.
İnsanlar akvaryuma bakmayı ve içindeki canlıları izlemeyi severler. Aynı şekilde akvaryum tekniğinde de sınıfın ortasına 2 – 4 öğrenci çıkarılır ve diğer öğrenciler bu öğrencilerin etrafında bir daire oluşturacak şekilde otururlar.
Yaklaşık 10 dakika kendi aralarında konuşmaları istenir. Bu sırada sınıftakiler aynı bir akvaryumu izler gibi konuşan arkadaşlarını izler ve gözlem yaparlar.
Literatürde farklılıklar gösteren bazı akvaryum uygulamaları görülebilmektedir. Rastlanan diğer bir akvaryum uygulaması da şöyledir:
Öğrencilerden bir grup daire oluşturulur. Geri kalan öğrenciler bu daireyi çevreleyen bir diğer daire oluşturur.
Ortadaki dairede bulunan öğrenciler bir konu hakkında tartışır veya deneyimlerini paylaşırlar. Herkesin düşüncelerini ifade etmesi önemlidir. Bu arada dış dairedekiler gözlem yapar ve ek olarak not tutabilirler.
Tartışma sürecinde dış dairedekiler iç dairedekilere sorularını yöneltebilirler.
RULMAN
Rulman yöntemi, aktif öğrenme yaklaşımı içinde kabul edilir. Uygulamanın iç içe oluşturulmuş dönen çemberlerden oluşması rulmana benzediğinden bu adı almaktadır.
Uygulamasında bütün sınıf iç içe iki çember oluşturulacak şekilde düzenlenir. Sandalyelerde oturulan dış çemberde yer alanlar içe, iç çemberde yer alanlar dışa bakacak şekilde otururlar.
Öğretmen tarafından verilen bir konu veya anlatılan bir senaryodan sonra karşılıklı gelen iç ve dış çember öğrencileri birbirlerine düşünce ve çözümlerini anlatırlar. Belirlenen süre dolduğunda dış çemberdeki öğrenciler sandalyelerinden kalkarak bir yandaki sandalyeye otururlar.
Karşısına yeni bir arkadaşı gelen öğrenciler yine düşünce ve çözümlerini paylaşırlar.
Bu uygulama 3 – 4 kere tekrarlanabilir. Böylece öğrenciler farklı kişilerin değişik düşüncelerini ve çözümlerini öğrenerek zengin bir bakış açısı kazanabilirler.
KÖŞELENME
Öğrencilere yöneltilen bir soru veya sorun karşısında çok kısa alternatifler alınır. Daha sonra her bir alternatif için bir köşe(masa) oluşturulur.
Aynı alternatifi savunan öğrenciler köşeye toplanır ve kendi içlerinde konuyu tartışırlar. Düşüncelerini ve gerekçelerini savunan bir rapor hazırlarlar. Her gruptan bir temsilci çıkarak grubun tezini sınıfa açıklar.
Bu aktif öğrenme tekniğinin uygulanışı görüş geliştirmeye benzemektedir.
Görüş geliştirmede, köşelenmeden farkı olarak öğrenciler kendi fikirlerini değiştirebilmektedir.
KARTOPU
Kartopu, önce bireysel sonra iki kişilik gruplar ardından çiftlerin oluşturduğu dörtlü gruplar, dörtlülerin birleşiminden oluşan sekizli gruplar şeklinde kademeli olarak ilerleyen ve finalde herkesin karşısında sunum yapılan bir tartışma tekniğidir.
TEREYAĞI EKMEK
Öğretmen tarafından verilen bir problem, soru ya da konu öğrencilere verildikten sonra öğrencilerden önce tek başlarına düşünmeleri, daha sonra arkadaşları ile bir araya gelerek düşüncelerini tartışmaları istenir.
Birinci aşamanın üzerine tekrar konuşma fırsatı verdiği için bu tekniğe tereyağı ekmek denmiştir.
Öğrencilere bir süre kuramsal bilgi, sonra kuramsal bilgi ile ilgili deneyim
kazandırmak üzere uygulamalı ve işbaşında eğitim esasına dayanır.
Tereyağ ekmek tekniğinden farklı olarak iki aşama yerine çok aşamadan oluşan bir öğrenme süreci söz konusudur. Ayrıca sürecin sonunda öğrenciler tarafından somut bir ürün ortaya konulur.
ŞİİR YAZMA
Bu uygulamada öğrenciler küçük gruplar halinde otururlar. Her bir öğrencide kağıt bulunur. Verilen konu ile ilgili bir dize yazmaları söylenir.
Öğrenciler bir dize yazdıktan sonra kağıtlar değiştirilir. Yeni kağıda ikinci dize yazılır. Belirlenen süre tamamlanana kadar uygulama devam eder. Grupların elinde üye sayısı kadar şiir yazılmış olur. ,
Uygulamanın sonunda oluşturulan şiirler sınıfa sunulur.
KONUŞMA BİLETLERİ
Bir tartışma tekniği olan konuşma biletlerinde öğrencilerin eşit
konuşma sürelerine sahip olmasına önem verilir. Bunu sağlayabilmek
için her bir öğrenciye üç bilet verilir.
Her bir biletin belirli konuşma süresi (yolculuk süresi) vardır. Öğrenciler
biletleri bitene kadar konuşabilirler. Bileti biten öğrencilerin konuşma
hakkı sona erer.
BEYİN ESERİ / ÜRÜNÜ
Öğrencilerin bireysel ve grup olarak görüş geliştirebilmelerini teşvik
etmek için kullanılan; beyin fırtınasına benzer bir tekniktir.
Bir konu ya da problem belirlendikten sonra sınıftaki öğrenciler 6 – 7
kişilik gruplara ayrılır ve her öğrenciye bir konunun, farklı yönleriyle
ilgili 3 kart verilir.
Öğrenciler bu kartlara konuyla ilgili düşüncelerini yazar ve kartlarını
masalarının üzerine koyarlar. Ardından her öğrenci sırayla kart çeker ve
o kartı sesli bir şekilde okur. Daha sonra kartını herkesin göreceği
biçimde masasına koyar. Benzer fikirler gruplanır. Tüm gruplar
görüşleri okuduktan sonra, görüşler sınıfla paylaşılır ve tahtaya yazılır.
GÜÇ ALANI ANALİZİ
Güç alanı analizi, mühendislik alanı ile ilgili bir kavram olarak
literatürde karşılaşılır. Zıt kutuplar arasındaki farkın belirlenmesi
esasına dayanır.
Uygulama sırasında öğrencilerin bir probleme ilişkin engelleyici ve
destekleyici gördükleri noktaları bulması gerekir. Daha sonra
öğrenciler, bu iki gücün belirlenmesini ve bu iki aksi yöndeki faktörlerin
önceliği hakkında fikir birliği sağlar.
Güç alanı analizi, istenen değişiklik için öğrencileri tüm faktörleri bir
arada düşünmeye zorlar. Yaratıcı çözümlerin üretilmesi desteklenir.
PAZAR YERİ
Aktif öğrenme tekniği olan pazar yeri, aynı sınıftaki öğrencilerin birbirini
tanıması, birbirleriyle görüşlerini paylaşması ve soruna ilişkin çözümlerini
karşılaştırmaları amacıyla kullanılır.
Öğrencilerden, onlara dağıtılan küçük kağıt parçalarına bir soruna ilişkin kendi
çözümü, ilgili konuya ilişkin bir değeri, kendi deneyimlerini, kafasına takılan bir
soruyu, görüşü veya bildikleri olguları yazmaları istenir. Daha sonra her bir
öğrencinin bu yazdıklarını yakalarına takmaları ve sınıfta dolaşmaları istenir.
Öğrenciler birbirlerinin yakalarındakini okuyarak sınıfta dolaşırken arkadaşının
kağıdı ile ilgili soruları o arkadaşa sormaları, beğendikleri kağıtları karşılıklı
değişmeleri sağlanır. Daha sonra kağıtları değiştirilenlerin neden
değiştirdiklerini sınıfa açıklamalarıyla bu aktif öğrenme tekniği tamamlanmış
olur.
KESE KAĞIDI
Öğrencilere birer kese kağıdı dağıtılarak başlanan
bu teknikte,işlenecek olan konunun önemli bilgi ve
kavramları çıkarılır ve öğrenciler için bunlar tahtaya listelenir.
Öğrenciler bu kavram ve bilgilerle ilgili bildiklerini
elerindeki kese kağıdının üzerine yazarlar. Bildikleri
ya da hatırladıkları bir nokta yoksa kese kağıdına yazı yazmazlar.
Daha sonra ikişerli, üçerli ya da dörderli grup oluştururlar ve aynı
gruba düşen öğrenciler yazdıklarını birbirleriyle paylaşırlar.
Daha sonra öğretmen öğrencilere küçük kartlar ya da kağıtlar dağıtır, öğrenciler
bu kartlara (ya da kağıtlara) grup çalışması sonrası öğrendikleri yeni bilgi ve
Kavramları yazıp kendi kese kağıdının içine atar. Daha sonra küçük gruplar
kese kağıdının içine yazılanları tartışır.
Böylelikle grup çalışmasından önceki bilgilerle yani kese kağıdının üzerine
üzerinde yazılanlarla grup çalışması sonrası bilgiler yani kese kağıdının içindeki
bilgiler ilişkilendirilmiş olur.
BİLİŞSEL ÇIRAKLIK
Bu öğrenme sürecinde öğrencinin ilgili konuda uzman olan kişiyi gözleyerek ve onun giderek azalan desteğiyle öğrenmeyi gerçekleştirmesi söz konusudur.
Altı aşaması vardır:
Model Olma: Uzmanın, öğrenilecek işi öğrencilerin gözleyebileceği biçimde yapması
Çalıştırma: Uzmanın gözetiminde öğrencinin beceriyi sergilemesi
Destekleme: Uzmanın öğrenciye yardım etmesi (İpucu verme, araç önerme, yapamadığı kısımları yapma)
İfade Etme: Öğrencilerin yaptıkları etkinliğin, akıl yürütmenin ya da çözdüğü problemin aşamalarını anlatması
Yansıtma: Öğrencinin sergilediği beceriyi uzmanın ya da diğer öğrencilerin sergiledikleri ile karşılaştırması
Öteleme: Gitgide azalan desteğin kalkması. Öğrencinin beceriyi kendine özgü şekilde sergilemesi
KUM SAATİ
Ön öğrenmelerin hatırlatılması amacıyla gerçekleştirilir.
Tahtaya ya da kağıtlara boş kum saati çizilir. Kum saatinin ortasına
konu (Ne öğretilecek?) yazılır.
Öğrenme malzemesi ile ilgili ön öğrenmeler kum saatinin üst tarafına,
öğrenme malzemelerinin ana temaları alt kısma yazılır.Daha sonra
oluşturulan kum saatleri açıklanarak sınıfla paylaşılır.
ÖĞRENME GALERİSİ
Öğrenciler 2-4 kişilik gruplara ayrılır. Gruplar öğrenmelerini gözden geçirir ve listeler. Listeler duvarlara asılır. Öğrenciler listeleri gezer ve kendilerinin de öğrendiği fakat listelerine yazmayı unuttukları maddelere işaret koyar.
Hangi öğrenmenin kaç kişi tarafından öğrenilebildiğini değerlendirmeye yarayan bir tekniktir.
KUM SAATİ
Ön öğrenmelerin hatırlatılması amacıyla gerçekleştirilir.
Tahtaya ya da kağıtlara boş kum saati çizilir. Kum saatinin ortasına konu (Ne
öğretilecek?) yazılır.
Öğrenme malzemesi ile ilgili ön öğrenmeler kum saatinin üst tarafına,
öğrenme malzemelerinin ana temaları alt kısma yazılır.Daha sonra
oluşturulan kum saatleri açıklanarak sınıfla paylaşılır.
Not: içerik oguzhanhoca.com’a aittir
Eklenme Tarihi: 28 Aralık 2011
kim olduğunu bul? tekniği hakkında bilgi verebilir misiniz. Çok acil de. Sitede baktım tam bir bilgi yok. bilgi verirseniz çok memnun olurum. şimdiden teşekkürler.:)
bu bilgileri verenden allah razı olsun ama daha tuhaf tuhaf birsürü şey var hangisini ezberleyeceğiz bilmiyorum:(
salt ezber yapmayın bizce, çıkmış sorular her zaman başucumuzda bulunsun