Pekiştirme Tarifeleri

1)Sürekli Pekiştirme:Sürekli pekiştirme yeni bir davranışı organizmaya kazandırmada kullanılır ve istenilen olumlu davranış her ortaya konulduğunda pekiştireç verilir. En temel pekiştirme tarifesidir. Sürekli pekiştirme ile kazanılan davranışların sönmeye karşı dirençleri zayıftır.Bir davranışın öğrenilinceye kadar olan tüm aşamalarının pekiştirilmesi gerekir. Fakat öğrenmelerde yapılan her davranışın pekiştirilmesi doğru değildir. Davranış öğrenildikten sonra ise kalıcı olması için kısmi pekiştirme tarifelerine geçilir. Yenibir davranışın öğrenilmesinde en etkili pekiştirme sürekli pekiştirmedir.
Ör: Dış fırçalama davranışını öğrenecek bir çocuğa lavaboya gitme, macunu fırçaya sürme, dişini fırçalama gibi davranışın her aşamasında sürekli pekiştireç verilirve davranış kazanıldıktan(öğrenme olduktan) sonra davranışın kalıcılığını sağlamak için kısmi pekiştireç tarifesine geçilir.

2)Kısmi(Sürekli Olmayan) Pekiştirme:Kısmi pekiştirme tarifelerinin belirlenmesinde “zaman”ya da “davranış sayısı” etkili olmaktadır.

Zaman Aralıklı Pekiştirme:Pekiştireç verildiği zamana bağlı olarak değişir.
-Sabit aralıklı pekiştirme
-Değişken aralıklı pekiştirme
-Oranlı Pekiştirme:Pekiştireç gösterilen davranışın sayısına göre verilir.
-Sabit oranlı pekiştirme
-Değişken oranlı pekiştirme

• Zaman Aralıklı Pekiştirme:Pekiştireç verildiği zamana bağlı olarak değişir.
  -Sabit aralıklı pekiştirme
  – Değişken aralıklı pekiştirme
• Oranlı Pekiştirme: Pekiştireç gösterilen davranışın sayısına göre verilir.
  -Sabit oranlı pekiştirme
  -Değişken oranlı pekiştirme

a) Sabit Aralıklı Pekiştirme: Pekiştirecin ne zaman geleceği bellidir ve birey bunubilir.Ör: 40 dakikada bir verilen tenefüs, aylık maaş, günlükyevmiye, her hafta Cuma günü sınav yapma, vize vefinal haftaları. Öğrenci pekiştirecin verileceğizamanın yaklaştığını anladığında davranışını artırır.
b) Değişken Aralıklı Pekiştirme: Pekiştirecin ne zaman geleceğini birey bilmez(sürprizdir). Öğrenci pekiştirmenin ne zamangeleceğini bilmediği için davranışını uzun süre devamettirir.Ör: Öğretmenin ödevleri bazen bir hafta, bazen ikihafta, bazen de üç hafta da bir kontrol etmesi.Öğretmenin önceleri 15 dk da bir fıkra anlatması dahasonra fıkra anlatımını değişik zamanlarda yapması
c) Sabit Oranlı Pekiştirme: Kaç davranıştan sonra pekiştirecin geleceği bellidir. Bellisayıdaki davranıştan sonra pekiştireç verilir. Öğrencipekiştireci istediği zaman daha çok çalışmakta vetatmin olduktan sonra bırakmaktadır.Ör: Günde üç kez diş fırçalandığında ödül verme, dersteher üç problemçözdüğünde not verme.Not: Sürekli pekiştirme tarifesinde bir davranışa birpekiştireç eşleşmesi varken, sabit oranı pekiştirmetarifesinde en az iki davranışa bir pekiştireç eşleşmesi vardır.
d) Değişken Oranlı Pekiştirme: Kaç doğru davranışa pekiştireç verileceği belli değildir.Pekiştireç her defasında farklı sayıda davranış ortayakonulduktan sonra verilir.Ör:Bir seferinde 5 problem çözene diğer seferinde 7 problemçözene ödül vermek.Öğretmenin ödev yapan öğrencilerin bu davranışlarınıbazen iki bazen de üç ödevden sonra pekiştirmesi.Milli piyango biletleri.Kumar oynanan makineler.

Davranışa süreklilik kazandırmada en etkili pekiştirme tarifesidir. Davranış kazanıldıktan sonra bu tarife tercih edilmelidir. Bu pekiştirmetüründe davranış uzun süre devameder, çünkü öğrencibeklemediği ya da tahmin etmediği sayıdaki davranıştan sonra pekiştirilir.
Öğrenilmiş bir davranışın üzerinde etki düzeyi en azdan en çoğa doğru pekiştirme tarifeleri:
1. Sürekli pekiştirme
2. Sabit aralıklı pekiştirme
3. Sabit oranlı pekiştirme
4. Değişken aralıklı pekiştirme
5. Değişken oranlı pekiştirme

Etiketler: Kısmi(Sürekli Olmayan) Pekiştirme, oranlı pekiştirme, Sabit oranlı pekiştirme, Sürekli Pekiştirme
Eklenme Tarihi: 15 Nisan 2011