Piaget’e Göre Ahlak Gelişimi
Çocukların ahlak gelişimlerini anlamada, kuralların nasıl yorumlandığını öğrenmek önemlidir. Piaget ahlak merkezini;
1-Sosyal düzenin kurallarına saygı, 2-Adalet bilinci ve duygusu olmak üzere iki noktada görmüştür. Çocukların doğru ve yanlışa ilişkin düşüncelerini yaşlarına ve kuralları yorumlama şekillerine göre değişir. Piaget’göre 0-5 yaşların ahlak öncesi dönemdir. Benmerkezcilik eğiliminden dolayı çocuklar kendileri dışındakilerin görüşlerini dikkate almazlar. Bu dönemde çocuklar kuralların varlığından bile habersiz olurlar.
Özellikle oyunlarda ve diğer çocuklarla olan sosyal ilişkilerde uyulması gereken kurallar olduğunu anlarlar. Piaget’e göre davranışların “doğru” ve “yanlış”“iyi” ya da “kötü” olarak nitelendirilebilmesi için davranışın altında yatan niyete bakmak gerekir. Fakat çocuklar 10 yaşına kadar ahlaki gerçeklik döneminde oldukları için davranışın arkasındaki niyeti anlayamazlar. Çocuklar bu dönemde sadece davranışa ve davranışın ortaya çıkardığı sonuca göre düşünürler. Piaget ahlaki gelişimin iki dönemde gerçekleştiğini ileri sürmektedir.
Piaget’e Göre Ahlaki Gelişim Dönemleri
1. Ahlaki Gerçeklik/Dışa Bağlı Dönem(Heterenom Ahlak) (6-10 yaş)Bu dönemde çocuklar ahlaki yargıları açısından dışa bağımlıdırlar. Kurallara herkes uymak zorundadır ve otorite tarafından konulan kuralları sorgulamadan kabul ederler. Kurallara uymayanın (suçlunun)cezalandırılması gerektiğini düşünürler. Bir eylem görünürdeki sonuçlarına göre değerlendirilir. Suçun büyüklüğü, suça bağlı olarak ortaya çıkan fiziksel sonuçla belirlenir. Davranışın gerisindeki neden ve niyet dikkate alınmaz. Daha fazla fiziksel zarara yol açan suçlar, daha az fiziksel zarara yol açan suçlardan daha kötüdür.
Örneğin; Küçük ancak çok kıymetli bir vazoyu kıran bir çocuk bunun için daha küçük bir ceza beklerken kocaman bir cam kırıldığında çok daha büyük bir ceza alacağını düşünür.
2. Özerklik Dönemi/Ahlaki Görecelik (Otonom Dönem) (11 yaş ve üstü)
Bu dönemde çocukların ahlaki değerleri “görelilik”kazanır. İçinde bulunulan durumu dikkate alarak değerlendirmeler yapan çocukların, ahlaki yargıları ve kuralları uygulamasında esneklik görülür. Bir davranışın iyi ya da kötü olduğuna bakarken davranışın altında yatan neden ve niyete bakarlar. Subjektif sorumluluk gelişir.
Eklenme Tarihi: 13 Mayıs 2011
ben bir çocuk gelişimicisi olarak bu araştırmayı yeterli bulmuyorum
(ama hiç yoktan iyidir)