Pekiştireç
Davranışı izleyen ve organizma üzerinde olumlu bir etki (hoşa gidici) yaratarak davranışın ortaya çıkma olasılığını artıran uyarıcıdır. Pekiştireçler iki türlüdür:
1. Olumlu Pekiştireç: Organizmaya verildiğinde davranışın yapılma olasılığını artıran, organizma açısından hoş olan ve haz veren uyarıcıdır. Ör: Para, bisiklet, not
2. Olumsuz pekiştireç: Ortamdan çıkarıldığında davranışın yapılma olasılığını artıran, organizma açısından hoş olmayan ve kaçınılan uyarıcıdır. Ör: Azar, tokat, düşük not.
Olumlu Pekiştirme:
Davranışın devamı için organizmaya hoşa giden uyaranın(olumlu pekiştireç) verilmesi işlemidir.
Ör: Sınıfa sorduğu soruya doğru cevap veren öğrenciye öğretmenin aferin demesi, öğrencinin sorulara cevap
verme davranışının tekrarını sağlar. Bütün yıl emek vererek çalışan ve notlarını yüksek tutan öğrenciye sene sonunda takdir belgesi verilmesi öğrencinin derslerine çalışma davranışının tekrarını sağlar. Bir öğretmenin derse düzenli devam eden öğrencilerine beşer puan vermesi, derse devam davranışının tekrarını sağlar.
Olumsuz Pekiştirme:
Organizmanın hoşuna gitmeyen bir uyarıcının (olumsuz pekiştireç) ortamdan çıkarılması işlemidir. Organizma
rahatsızlık veren bir durumla karşılaşmamak için davranışta bulunur. Ör: İyi hal gösteren memurun cezaevinden erken tahliye edilmesi. Mahkum tekrar cezaevine düşerse iyi hal davranışını tekrarlar. Dersin dönem ödevini çok iyi yaptığı için öğretmeni Okan’ın bir sonraki sözlü sınavdan muaf olmasına karar vermiştir.
Not: Olumlu pekiştirmede de olumsuz pekiştirmede de istenilen bir davranışın tekrarı(devamı) gerçekleşir.
Organizma için olumlu uyarıcılar alma veya olumsuz uyarıcılardan kurtulma durumu, ödül olur.
Eklenme Tarihi: 12 Ocak 2013
Konu hakkında yorumunuzu yazın