İslamiyet Öncesi Dönemde İnanç Sistemleri
Eski Türk toplum yapısı genellikle dini değil siyasi bir yapıya sahipti. Bundan dolayı din görevlileri toplumda ayrıcalıklı bir konuma sahip olmamışlardır. Din adamlarına saygı duyulmuş ancak siyasete karışmalarına müsaade edilmemiştir.
İlk Türk devletlerinde birçok inanç sistemi mevcuttur. Bunların en başında Gök Tanrı inancı gelmektedir.
Türklerde görülen inanışlar şunlardır:
Gök Tanrı İnancı
Eski Türk inanç sisteminin en yaygın olanıdır. Gök Tanrı inancına göre yaşatan, can veren ve öldüren tanrıdır. Gök Tanrı inancında tanrı soyuttur ve tektir. Kurban kesme geleneği mevcuttur. Temizlik önemli bir unsurdur.
Gök tanrı inancında din adamlarına kam ve baksı adı verilmektedir.
Türklerde ölen kişinin ardından yas tutulur ve ölüler için ‘yuğ’ adı verilen cenaze törenleri düzenlenirdi. Törenlerde ‘yuğ aşı’ denen ziyafetler verilirdi. Türkler ölülerini ‘kurgan’ adı verilen mezarlara gömmüşlerdir. Ayrıca ölüler değerli eşyalarıyla gömülmüştür. Çünkü ölümden sonra ikinci bir yaşamın varlığına inanılmıştır.
Türkler cennet(uçmağ) ve cehennemin(tamu) varlığına inanmışlardır.
Şamanizm
Eski Türk toplum yapısının etkilendiği en önemli inanç sistemlerinden biri de şamanizmdir.
Şamanizmin temsilcilerine ‘Şaman’ adı verilmektedir. Şamanlıkta şifa vericilik esastır.
Totemizm
Eski Türk toplumunda bitki ve hayvanlara saygıyı esas alan bir inanç sistemidir.
Totem olgusunun en önemli kanıtı, kurttan türeyiş efsanesidir.
Atalar Kültü
Eski Türklerde ölen kişilere ve atalara ait hatıralar kutsal kabul edilmiştir. Ölen atalarının ruhlarının kendilerini koruduğuna inanmışlar ve ataları için kurban kesmişlerdir.
Hatta ataların mezarına yapılan saldırı savaş nedeni bile sayılmıştır.
Doğalar Kültü(Tabiat Kuvvetlerine İnanma)
Eski Türklerde; dağ, vadi, ırmak, tepe, güneş, ay gibi varlıklarda birtakım gizli güçlerin olduğuna inanılırdı.
Doğadaki bu ruhlara yer-su, idig adı verilmiştir.
Din ve İnanç Sitemiyle İlgili Bazı Kavramlar
Balbal: mezar taşı
Şaman-Kam-Baksı: din adamı
Kurgan: mezar
Ongun: kutsal sayılan nesne veya olay, totem
Yuğ: cenaze töreni
Yuğ aşı: cenaze törenlerinde verilen ziyafet
Umay: tanrıça
Uçmağ: cennet
Tamu: cehennem
Eşük: kefen
Yada Taşı: kutsal taş
Pagoda(Stupa): uygurlara ait mani tapınakları
Diğer Tarih konu anlatımlarına buradan erişebilirsiniz.
Eklenme Tarihi: 15 Temmuz 2017
Konu hakkında yorumunuzu yazın