Kendiliğinden Geri Gelme
Sönme gerçekleştikten bir süre sonra, organizma koşullu uyarana (zil) maruz kalırsa koşullu tepki (salya) tekrar ortaya çıkabilir. Bu duruma kendiliğinden geri gelme adı verilir. Pavlov’un deneyinde köpeğe, zil sesinden sonra yiyecek verilmediğinde, köpeğin zil sesine karşı koşullanması ortadan kalkmış sönmüştür. Köpek zil sesini duyduktan sonra salya salgılamayı tamamen bırakmıştır. Sönme oluştuktan birkaç hafta sonra (ancak unutma olmadan önce), Pavlov köpeğe zil sesini tekrar verdiğinde, köpek eskiden ürettiği salya miktarının yarısı kadar salya salgılamış, ancak yiyecek verilmediği için salya miktarı hızla azalarak tekrar ortadan kalkmıştır.
Doktor, karanlık veya köpek korkusu olan bir kişinin zaman içinde ortadan kalkan “sönen” korkuları, aniden ortaya çıkabilir. Bu kendiliğinden geri gelme durumudur.
Örnek Soru:
Bir teknik direktör maçlarda sürekli olarak hakeme itiraz ettiği için oyundan atılarak takımı güç durumda bırakan bir oyuncusunun bu davranışını her seferinde onu cezalandırarak engellemeye çalışmış ve oyuncu artık hakeme itiraz etmez olmuştur. Ancak, sezon sona erip oyuncuların tamamen dinlenerek geçirdikleri tatil dönemi bittikten sonraki ilk maçta bu oyuncu tekrar hakeme itiraz ettiği için oyundan atılmıştır.
Oyuncunun tatil dönüşü ilk maçta hakeme itiraz etmesi, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle en iyi açıklanabilir? (2008 – KPSS A) Kendiliğinden geri gelme)
Eklenme Tarihi: 12 Mart 2013
Bir teknik direktör maçlarda sürekli olarak hakeme itiraz ettiği için oyundan atılarak takımı güç durumda bırakan bir oyuncusunun bu davranışını her seferinde onu cezalandırarak engellemeye çalışmış ve oyuncu artık hakeme itiraz etmez olmuştur. Ancak, sezon sona erip oyuncuların tamamen dinlenerek geçirdikleri tatil dönemi bittikten sonraki ilk maçta bu oyuncu tekrar hakeme itiraz ettiği için oyundan atılmıştır.
[…] bitişiklik, – habercilik – sönme – kendiliğinden geri gelme – pekiştirme, genelleme – ayırt etme – üst düzey koşullanma – gölgeleme – biçimlendirme […]