Öğretim İlkeleri

Belirlenen hedeflere ulaşma amacıyla düzenlenen eğitim durumlarının planlanmasında ve uygulanmasında doğruluğu ve geçerliği kabul edilmiş olan bir takım ilkelere uyulması gerekir.

Öğretim ilkeleri;

öğretim stratejisinin-yönteminin ve tekniğinin seçiminde ve kullanılmasında rehber niteliği taşır. Öğretim, bu ilkelere göre gerçekleştirilir.

Öğrenciye görelik, öğrencinin tüm ilgi-ihtiyaç ve yeteneklerinin, fizyolojik –psikolojik ihtiyaçlarının dikkate alınarak öğretimin gerçekleştirilmesi demektir.

Çağdaş eğitim anlayışlarına göre öğrenci ne kadar çok duyu organı ile öğrenme sürecine katılırsa öğrenme o derece etkili ve kalıcı olmaktadır.

Öğretmenin temel ilkelerinden biri de yaşamda uygulanabilirliğidir. Bu ilke çevresinde gerçekleştirilen öğrenmelerde öğrenciye sadece bilgi ve beceri kazandırmakla yetinilmez.

Bu bilgi ve becerilerin gerçek yaşamda kullanılmasını sağlayacak kazanımlarda öğrenciye aktarılır.

Öğrenmenin gerçek hayattan örneklerle sağlanması öğrencilerin hayatın gerçekleriyle karşılaşmaları ve işlenen dersler ile güncel olaylar arasında ilişki kurabilmesi bu ilke ile sağlanır.

Somut olanı öğrenmek kolaydır. Bireyin zihinsel gelişimi de somuttan soyuta doğru gerçekleşmektedir. Bu nedenle özellikle ilköğretimin ilk kademesinde öğretimde somut eşyalar, nesneler ve öğretim materyalleri kullanılmalıdır.

Gerçek materyallerin kullanılamadığı durumlarda görsel –işitsel araçlar ve bilgisayar teknolojisi bu ilkenin uygulanmasını sağlamaktadır.

Somuttan soyuta ilkesi, araç gereçlerden yararlanarak yapılabildiği gibi soyut kavramların somutlaştırılması ile de gerçekleştirilebilir.

Öğretme sürecinin planlanması ve uygulanması esnasında öğrencinin önceki öğrenme yaşantılarında elde ettiği bilgi ve deneyimler dikkate alınmalı, yeni bilgi ve deneyimler mevcutların üzerine inşa edilerek öğretim gerçekleştirilmelidir.

Öğretimin, öğrenciye en yakın fiziksel çevre (yaşanılan yer) sosyal çevre (yaşayış) ve zaman (yaşadığı zaman)dan başlanılarak düzenlenmesi öğrenmeyi daha kolay gerçekleştirecektir.

Yakın zamandan uzak zamana

Yakın fiziksel çevreden uzak fiziksel çevreye 

Yakın sosyal çevreden uzak sosyal çevreye

Ekonomiklik ilkesi öğretimin en az emek, en az zaman ve en az enerji sarf edilerek en yüksek verimin alınması ile ilgilidir. Bu ilkede amaç “bir taşla iki kuş vurmak”tır.

Açıklık,öğretmenin iletişim sürecinde, dersi işlerken ve değerlendirme yaparken (sınavlarda)kullandığı dilin anlaşılır, açık ,net ve anlamlı olması demektir.

Açıklığı arttırmak için öğrenmeyi kolaylaştıran materyaller, görsel-işitsel araç ve gereçler kullanılabilir.

Bu ilkeye göre çocuk bedensel ve duygu, düşünce, irade gibi ruhsal kuvvetler bakımından bir bütün olarak ele alınmalı ve her yönüyle dengeli biçimde eğitilmelidir.

İki boyutu olan bir ilkedir.

Toplumsal boyutu ile otoriteye itaat, kendi kararlarını verebilme yeterliliği boyutuyla da özgürlük anlamına gelir. Bu iki boyut aslında birbirinden ayrı gibi gözüksede ilişkilidir.

Birey bu kuralları uygularken kendi kararlarını verebilme, kendini yönetebilme, hür karar verebilmenin mutluluğunu ve sorumluluğunu yaşamalıdır. Bu da özgürlüğün bir gereğidir. Çağdaş yaklaşımlar sosyallik ilkesinin bu ikinci boyutu üzerinde daha çok durmaktadır

Değişmeyen, evrensel bilginin sonraki kuşaklara aktarılması bilgi ve becerinin güvence altına alınması ile sağlanır.

Kullanılan ya da kullanılmasının gerçek bilginin öğrenci tarafından bilinmesi gerekliliği bu ile izah edilmektedir.

Öğretilecek konunun bütünden parçaya, genelden özele evrenden bireye doğru verilmesidir.

Elde edilen bilginin başka bir problemi yada sorunu çözerken kullanılmasıdır.

İçerik hazırlarken verilecek bilgilerin,örneklerin basitten karmaşığa,kolaydan zora doğru sunulmasıdır.

Bu öğrencinin kendine olan güvenini,dolayısıyla motivasyonunu arttırır.