Okul Öncesi Anadili Etkinlikler

ANADİLİ ETKİNLİKLERİNİN ÖNEMİ
Okul öncesi eğitimde kazandırılması gereken önemli alanlardan birisi de dili doğru ve etkili kullanma becerisidir. Çocuğun dili doğru ve etkili kullanma becerisini kazanması, bir modeli gözlemlemesi ve gözlemlediklerini uygulayabilmesi için uygun eğitim ortamlarının düzenlenmesine bağlıdır. Okul öncesinde anadili etkinlikleri çocuğa bu fırsatı tanımaktadır. Anadili etkinlikleri çocuğa dili doğru ve etkili kullanma becerisini kazanma imkânı sunarken öğretmenin günlük eğitim plan ve programını en etkili şekilde uygulamasını da yardımcı olmaktadır. Günün ilk saatlerinde verimli geçirilen bir anadili etkinliği eğitim planının başarısını doğru orantıda etkilemektedir.

ANADİLİ ETKİNLİKLERİ

BİLMECE: Çocukların merak duygularını artırarak ipuçları yardımı ile sonuca ulaşmalarını hedefleyen bir çalışmadır. Bilmecelerde yönlendirilen ipuçları çocukların anlamına vakıf olduğu kelimeler olmalıdır.

( EK-1 BİLMECE TEKNİKLERİ KAYNAKLARINA BAKINIZ.)

TEKERLEME: Karışık bir şekilde anlamlı veya anlamsız olarak sıralanmış kelimelerden oluşan tekerlemeler çocukların kelimeleri doğru çıkarmalarına ve ses bilgisi kazanmalarına yardımcı olur.

PARMAK OYUNU: Çocuklara anlatılmak istenen konunun vücudun bir uzvunu(parmaklar ve eller)kullanarak ezgili ve ritmik bir şekilde verilmesine parmak oyununu denir. Çocuklarda bilişsel, bedensel ve dil becerilerinin birlikte gelişimine önemli katkıda bulunmaktadır. Bedeni ile gerçekleştirdiği bu faaliyet, çocuğun kendini oyunun içinde hissetmesine yardımcı olur. Bu sayede yapılan etkinlikte tam bir verim alınır.

ŞİİR: Beden ve ruh dünyasını bir arada yaşatan şiir çocuklarda edebiyat duygusunun kazanılmasında büyük bir öneme sahiptir. Seçilen şiirlerin çocukların rahatlıkla anlayabileceği ruhlarını okşayacak güzelliğe sahip olmasına dikkat edilmelidir.

GRUP SOHBETİ: Hikâyeyi anlatmaya başlamadan önce çocukların hikâyeyi daha iyi anlamalarını sağlamak, sosyal bir ortamda düşüncelerini özgür bir şekilde ifade edebilmelerine yardımcı olacak bir konuyu belirleyerek yapılan sohbete grup sohbeti denir. Seçilen konunun anlatılacak hikâyenin içeriği ile anlam bütünlüğü taşmasına dikkate edilmelidir.

Okul öncesi eğitim planının uygulama aşamasında esnek olma prensibine dayalı olarak fırsat eğitiminden yaralanan öğretmen bir fen-doğa etkinliğini, müzik etkinliğini farklı eğitim materyallerini(eğitici oyuncaklar, kuklalar vs)hikâye öncesi etkinliği çerçevesinde kullanabilir. Örneğin yağmurun oluşumu konulu yapılan bir deneyden sonra yağmur konulu bir hikâye anlatılabilir.

HİKÂYE ANLATMA

Hikâye anlatma bölümü ana dili etkinliğinin en önemli kısmını oluşturmaktadır. Seçilen bir hikâyenin etkili bir şekilde anlatılması için çeşitli hikâye anlatma tekniklerine başvurulmalıdır. Etkili bir tekniği seçen öğretmen hikâyeye hâkim ve daha önceden hazırlanmış olması hikâyenin anlaşılmasına büyük oranda katkı sağlayacaktır. Öğretmenin hikâyeyi hissederek anlatması hikâyenin verimliliğini de artıracaktır.

İKÂYE ANLATMA TEKNİKLERİ:

1.     HİKÂYE KİTABI İLE ANLATMA
2.    ŞİMŞEK KART İLE ANLATMA
3.    PAZEN TAHTA İLE ANLATMA
4.    KUKLA İLE ANLATMA
5.    TEPEGÖZ İLE ANLATMA
6.    SLÂYT İLE ANLATMA
7.    HİKÂYENİN İSMİNİ ÇOCUKLARA BULDURMA TEKNİĞİ İLE ANLATMA
8.    HİKÂYENİN SONUNU ÇOCUKLARA BULDURMA TEKNİĞİ İLE ANLATMA
9.    ÖYKÜ OLUŞTURMA
10. TELEVİZYON ŞERİDİ İLE HİKÂYE ANLATMA

FARKLI HİKÂYE ANLATIM TEKNİKLERİ:

YAZI TAHTASI İLE ANLATMA: Sınıfta mevcut bulunan yazı tahtasının üzerine hikâyenin oluş sırasına göre resimlerin çizilmesi ile anlatılan bir tekniktir.

1. ŞAPKA TEKNİĞİ İLE ANLATMA: Daha önceden için hazırlanmış bir şapkaya hikâyenin karakterlerine ait kuklalar yerleştirilir. Hikâyedeki olayların oluş sırasına göre karakterler şapkadan çıkartılarak hikâye anlatılır.
2. ŞEMSİYE TEKNİĞİ İLE ANLATMA: Daha önceden hazırlanmış bir şemsiyeye hikâyenin resimleri yâda karakterlerin resimleri iğnelenir. Öğretmen hikâyeyi anlatırken şemsiyeyi başının üzerinde çevirerek konu ile ilgili resmi ön tarafa getirir ve hikâyeyi bu şekilde çocuklara anlatır.
3. TREN VAGONU TEKNİĞİ İLE ANLATMA: Hazırlanan trenin vagonlarına hikâye kartlarının yerleşebileceği küçük cepler yapılır. Hazırlanan ceplere yerleştirilen hikâye kartları sıra ilke vagonlar hareket ittirilerek çıkartılarak hikâye anlatılır.
4. KİBRİT KUTUSU İLE ANLATMA: Hazırlanan kibrit kutusunun içine hikâyenin karakterleri hazırlanarak yerleştirilir. Kutu çocukların dikkati çekilerek açılır ve içinden hikâyenin oluş sırasına göre çıkartılarak hikâye anlatılır.
5. HAZIRLANAN BİR FONDA HİKÂYE ANLATMA: Sınıfın duvarına ya da panosuna bire doğa fonu hazırlanır. Anlatılacak hikâyenin kahramanlarının ya da olayının resmi patafix ile fona yapıştırılarak hikâye anlatılır.
6. MUTFAK ÖNLÜĞÜ İLE HİKÂYE ANLATMA: hazırlanan mutfak önlüğünün ceplerine hikâye karakterlerinin ya da hikâyede geçen olayların resimleri yerleştirilir. Hikâye anlatıldıkça sırası gelen resim çocuklara gösterilir.
7. HİKÂYE TORBASI: Torbanın içerisinden hayali bir karakter çıkartılarak hikâye anlatılabileceği gibi hazırlanan karakterler veya hikâyenin içerisindeki bir obje çıkartılarak hikâye anlatılabilir.
8. OBJE İLE HİKÂYE ANLATMA: hikâyenin içerisinde bulunan bir eşya ve ya obje ile hikâye anlatılabilir.
9. YELPAZE TEKNİĞİ İLE HİKÂYE ANLATMA: Hazırlanan yelpazenin üzerine hikâyenin oluş sırasına göre resimlendirmeler yapılır. Hikâye anlattıkça yelpazenin katları açılır. Hikâyenin sonunda yelpaze üzerinde bütün resimlendirmeler bir bütün halinde görülür.
10. İPE ASMA TEKNİĞİ İLE HİKÂYE ANLATMA: Hazırlana resim veya karakterler sınıfa asılan bir ipin üzerine mandal ile asılır. Hikâyedeki olayların oluş sırasına göre karakterler hareket ettirilir. Hikâye sonrasında ki dramatizasyonda hikâye için hazırlana karakterler çocuğun yakasına mandal ile asılarak hikâyeyi canlandırması sağlanır.
11. PUZZLE TEKNİĞİ İLE HİKÂYE ANLATMA: hikâyenin ana fikrini anlatan bir resim puzzle şeklinde hazırlanır. Hikâye anlatıldıkça puzzlenin parçaları yerleştirilmeye başlanır. Hikâye sonunda puzzle tamamlanır.
12. ELDİVEN TEKNİĞİ İLE HİKÂYE ANLATMA: hikâyenin karakterleri eldivenin parmaklarına yapıştırılır. Hikâyenin oluş sırasına göre karakterler çocuklara gösterilerek hikâye anlatılır.
13. GÖLGE OYUNU İLE HİKÂYE ANLATMA: Hikâyede geçen hikâye kahramanlarının resimleri gerilen beyaz çarşafın arkasından oynatılarak hikâye anlatılır.

HİKÂYE SONRASI EKİNLİKLER

Hikâye sonrasında öğretmen çocuklarla hikâye hakkında konuşur ve şu teknikleri uygulayabilir.

1. Hikâyeyi destekleyici kostümler giydirilerek hikâyenin draması yapılabilir.
2. Hikâyenin ana fikrine uygun şarkı söylenebilir.
3. Hikâye çocuklara anlattırılabilir.( kuklalar yâda farklı hikâye teknikleri kullanılabilir.)
4. Hikâye ile ilgili bilmece kartları oluşturulabilir.
5. Hikâye sonunda oyun hamurları ile hikâyede geçen kahramanlar yapılabilir.
6. Anlatılan hikâye resimlendirilerek hikâye kitabı yapılabilir.
7. Hikâyenin konusuna ve ana fikrine uygun gezi yapılabilir.
8. Hikâyeyi desteklendirecek belgesel ya da eğitim cdleri izletilebilir.
9. Hikâyenin ana fikrini destekleyecek deneyler yapılabilir.
10. Hikâyenin ana fikrine uygun davranış projesi hazırlanıp evde ailesi ile beraber çocuğun uygulaması sağlanabilir.
    TÜRKÇE DİL ETKİNLİĞİ İLE İLGİLİ KAYNAKLAR

1. PITIRCIK HİKÂYE SERİSİ
2. KIVIRCIK HİKÂYE SERİSİ
3. MUMİ HİKÂYE SERİSİ
4. KENDİMİ TANIYORUM HİKÂYE SERİSİ
5. DAVRANIŞ MERKEZLİ HİKÂYE SERİSİ
6. MASALLARLA MATEMATİK SERİSİ
7. KAVRAMLARLA İLGİLİ MASAL SERİSİ
8. MUTLULUK ORMANI MASAL SERİSİ
9. DOSTLUK ORMANI MASAL SERİSİ
10. MİSİMİSİ İLE PİSİPİSİ MASAL SERİSİ
11. HAVHAV AİLESİ MASAL SERİSİ
12. ZIPZIP MASAL SERİSİ
13. MIRNAV MASAL SERİSİ
14. İBİBİK MASAL SERİSİ
15. ÜÇ ARKADAŞ MASAL SERİSİ
16. GÖKTEN DÜŞEN ÜÇ ELMA MASAL SERİSİ
17. SAĞLIK ÇİFTLİĞİ MASAL SERİSİ
18. FABL SERİSİ

 

Etiketler: okul öncesi dil çalışmaları, okul öncesi dil etkinlikleri
Eklenme Tarihi: 1 Haziran 2011